عدم تمکین در قانون به چه معناست و چه مجازاتی دارد؟

عدم تمکین

با توجه به وظایف زوج و زوجه در قبال هم و لزوم مراعات حسن رابطه لازم است معنی تمکین و عدم تمکین را در قانون را بدانیم، ما در گروه وکلای آرتین پرونده های عدم تمکین شما را به بهترین نحو برای شما انجام میدهیم و در دادگاه به نحو مناسب از شما دفاع خواهیم کرد.

مجازات عدم تمکین زن

با بوجود آمدن علقه زوجیت، زن و مرد موظفند تکالیف قانونی و شرعی خود را در قبال دیگری انجام دهند که یکی از این وظایف تمکین است. عدم تکین از شوهر بدون دلیل موجه سبب به وجود آمدن آثار حقوقی مهمی در روابط میان زوجین خواهد شد؛ با این حال به دلیل اینکه در مسائل فردی امکان اجبار به دیگری وجود ندارد، علی القاعده نمی توان زن را به دلیل عدم تمکین مجازات نمود.

هنگامی که زن و مرد با هم ازدواج کردند، بر اساس شرع و قانون بایستی تکالیفی را در برابر یکدیگر انجام بدهند. به عنوان مثال زن از حق نفقه برخوردار است و در عین حال بایستی تمکین نماید. تمکین همان گونه که در عرف شناخته می شود، به معنای انجام وظایف زن در امور کلی زندگی خانوادگی و روابط زناشویی است.

اما گاهی ممکن است که به دلیل اختلافات مطرح شده میان زن و مرد ، زن حاضر به تمکین در برابر شوهر خود نشود. و وظایفی را که بر عهده دارد به خوبی انجام ندهد. با توجه به اهمیت نهاد خانواده، در قانون ملاحظات ویژه ای در این مواقع در نظر گرفته شده است تا زن و مرد با به زندگی با یکدیگر ترقیب بشوند.

از این رو در این مقاله به این پرسش ها پاسخ می دهیم که اولا عدم تمکین چیست و مجازات آن از چه قرار است و سپس آن را از منظر شرع بررسی نموده و توضیحاتی در مورد عدم تمکین مرد ارائه خواهیم نمود و در آخر هم به مدت زمان صدور حکم عدم تمکین و نحوه اجرای حکم عدم تمکین و اقدامات بعد از آن خواهیم پرداخت.

تکالیف زن و مرد در قبال هم

زن و مرد تکالیفی قانونی و شرعی در قبال یکدیگر دارند که از جمله آن ها می توان به وظایف زناشویی اشاره کرد. قانون مدنی در ماده ۱۱۰۲ در همین زمینه می گوید: “همین که نکاح به طور صحت واقع شد روابط زوجیت بین طرفین موجود و حقوق و تکالیف زوجین در مقابل همدیگر برقرار میشود.” بنابراین زوجین موظفند با یکدیگر حسن معاشرت داشته باشند.

انواع تمکین

انواع تمکین شامل دو نوع تمکین عام و تمکین خاص است . در صورتی که زن در امور کلی زندگی مشترک و یا روابط زناشویی از همسر خود تمکین نکند ، در اصطلاح فقهی و حقوقی به وی زن ناشزه گفته می شود . مصادیق عدم تمکین در برابر شوهر عبارت است از عدم سکونت در محلی که شوهر آن را فراهم کرده است ، انتخاب شغل مغایر با شئون خانوادگی زوج ، خارج شدن از منزل بدون اجازه و اطلاع شوهر و از این قبیل. در این صورت ، عدم تمکین از جانب زن ، پیامدهای حقوقی می تواند به بار آورد که ذیلا به آنها اشاره می کنیم .

در فقه و در عرف تمکین مختص به زن است و در صورت عدم تمکین زن در برابر شوهرش، مرد می تواند ضمانت اجراهایی که در قانون پیش بینی شده است را اجرا کند. به طور مثال می تواند زن را از نفقه محروم کند یا در صورتی که در عقدنامه شرط تنصیف آمده باشد، اموال شوهر با او تقسیم نخواهد شد. با این حال در صورتی که مرد وظایف زناشویی خود را به خوبی اجرا نکند، برای زن حق و حقوقی ایجاد می شود.

آثار تمکین نکردن زن از همسر

در خصوص آثار عدم تمکین زن چیست ، برخی این سوال را می پرسند که مجازات عدم تمکین زن چیست . در پاسخ به این سوال باید بگوییم که مجازات قانونی ، تنها در صورتی در قبال اشخاص اجرا می شود که در قانون برای عمل آنها جرم تعیین نموده باشد .

اما عدم تمکین از سوی زن ، جرم نیست تا بتوان وی را مجازات کرد . بلکه بهتر است گفته شود که آثار حقوقی عدم تمکین از سوی زن چیست . یا به عبارت دیگر عدم تمکین از سوی زن چه پیامدهای حقوقی و قانونی به دنبال خواهد داشت . لذا در این قسمت سعی داریم تا به مهمترین آثار حقوقی عدم تمکین زن بپردازیم.

۱در صورتی که زن بدون مانع مشروع از تمکین در برابر شوهر خودداری کند، از حق دریافت نفقه محروم خواهد شد.

۲در صورت عدم تمکین، زن از برخی از حقوق مالی بعد از طلاق همچون تنصیف اموال و دارایی های مرد پس از طلاق محروم می گردد.

۳مرد با گذشت مدت زمانی از عدم تمکین غیر موجه زن، می تواند با مراجعه به دادگاه حکم ازدواج مجدد بگیرد.

بنابراین همانطور که ملاحضه می کنید، در صورتی که زن از تمکین خودداری کند، مجازات نخواهد شد و مجازات عدم تمکین زن، همان عدم بهرمندی زن از حقوق مالی خود است و در صورتی که مرد حقوق مالی زن را ادا نکند، زن نمی تواند به دادگاه مراجعه کند. نکته قابل توجه این است که مهریه در هر صورت به زن تعلق خواهد گرفت و مرد نمی تواند به بهانه عدم تمکین مهریه او را نپردازد.

عدم تمکین

عدم تمکین

گناه عدم تمکین زن از شوهر از نظر شرع

در صورتی که زن عذر شرعی نداشته باشد و از ارتباط جنسی با همسرش پرهیز کند، روایاتی وجود دارد که حاکی از آن است که این عدم تمکین زن از شوهرش می تواند گناه باشد. پیامبر صلی الله علیه وسلم در همین مورد حدیثی دارد که می فرمایند: “والذی نفسی بیده، ما من رجل یدعوا امراته الی فراشه فتابی علیه الا کان الذی فی السماء ساخطا علیها حتی یرضی عنها” یعنی: “قسم به کسی که جان من در دست اوست اگر مردی همسرش را به بسترش فراخواند و او امتناع ورزد، خداوندی که در آسمان است بر او خشمگین می‌شود تا زمانیکه مرد راضی شود.”

روایت دیگری از پیامبر صلی الله علیه وسلم در این زمینه وجود دارد که می فرمایند: “اذا دعا الرجل امراته الی فراشه فابت فبات غضبان علیها لعنتها الملائکه حتی تصبح” که ترجمه آن عبارت است از “هرگاه مرد، زنش را به بستر خود فرابخواند و زن به بستر شوهرش نرود و مرد، شب را در حال خشم (و نارضايتی) از همسرش سپری کند، ملائکه آن زن را تا صبح لعنت می کنند.”

مجازات عدم تمکین مرد از زن

همانطور که گفته شد زن و مرد از لحظه انعقاد عقد نکاحشان، وظایفی را در قبال یکدیگر دارند و در صورتی که هرکدام با دیگری حسن معاشرت نداشته باشد، آثار حقوقی برای او به بار خواهد داشت. با این حال در اصطلاح حقوقی، فقهی و عرفی، در صورتی که مرد وظایفش را انجام ندهد، عبارت عدم تمکین برای او به کار نمی رود بلکه از عبارات ناشز یعنی شخصی که نشوز انجام می دهد، استفاده می شود.

در صورتی که شرایط نشوز مرد بوجود بیاید، به طور مثال مرد وظایف زناشویی اش را به خوبی انجام ندهد، به گونه ای که موجب عسر و حرج زن بشود، به این معنی که شرایط مشقت باری برای زن بوجود بیاید و ادامه زندگی برای او ممکن نباشد، می تواند به دادگاه مراجعه کند و در صورت اثبات این شرایط، قاضی حکم طلاق او را از همسرش صادر می کند.

یکی از وظایفی که مرد بر عهده دارد، پرداخت نفقه به همسرش است و طبیعتا در صورتی که از این تکلیف خود سر باز زند، پیامد هایی برای او به بار خواهد داشت. ماده ۵۳ قانون حمایت از خانواده در همین مورد می گوید: “هرکس با داشتن استطاعت مالی، نفقه زن خود را در صورت تمکین او ندهد یا از تادیه نفقه سایر اشخاص واجب النفقه امتناع کند به حبس تعزیری درجه شش محکوم می‌شود.” به این معنی که اگر زن از مرد بابت پرداخت نکردن نفقه خود، شکایت کند، دادگاه می تواند او را به شش ماه تا دو سال حبس محکوم کند.

بنابر این هرچند مرد ناشز می شود، اما همسر او نمی تواند با عنوان عدم تمکین مرد به دادگاه مراجعه کند و حق و حقوق خود را در این زمینه به اجرا بگذارد.

مدت زمان صدور حکم

روند رسیدگی به دعوای عدم تمکین با تقدیم دادخواست الزام به تمکین زوجه توسط مرد به دادگاه خانواده آغاز می شود و پس از آن که دادگاه به آن ها نوبت رسیدگی داد، اقدام بررسی شرایط و اوضاع و احوال پرونده می کند. در صورتی که شرایط عدم تمکین محرز باشد، یعنی دادگاه به راحتی تشخیص بدهد که تمکین انجام نمی گیرد، معمولا در پایان جلسه اول دادرسی رای عدم تمکین را صادر می کند.

در صورتی که در طول مدت دادرسی و صدور رای، تمکین صورت نگرفت، رای به اجرای احکام فرستاده می شود و در آن مرحله، زن به تمکین دعوت می شود و مادامی که تمکین انجام نشود، از نفقه محروم خواهد بود و در این میان مرد می تواند از دادگاه تقاضای اجازه ازدواج مجدد کند.

معمولا مدت زمان صدور حکم عدم تمکین از زمان تقدیم دادخواست تا صدور حکم حد الاقل ۶ ماه است.

اقدامات بعد از رای تمکین

در صورتی که پس از صدور حکم عدم تمکین، زن همچنان از تمکین سر باز زند، در این صورت در راستای اجرای حکم، دادگاه او را دعوت و الزام به تمکین می کند و تا زمانی که که تمکین نکند، از نفقه برخوردار نخواهد بود و زوج می تواند از دادگاه صدور اجازه برای ازدواج مجدد را درخواست کند. طلاق در صورت عدم تمکین زن موجب از بین رفتن نفقه و موجبات شرط تنصیف اموال زوج می شود. با این حال دادگاه و مامورین قانون به هیچ وجه نمی توانند زن را مجبور به تمکین کنند.

به خاطر داشته باشید که زن، حتی در صورتی که ناشزه هم باشد، مستحق دریافت مهریه و اجرت المثل است

0 پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.